Opis projektu

Projekt ma na celu przygotowanie podstawowego opisu katalogowego rękopisów cyrylickich (zapisanych w języku cerkiewnosłowiańskim oraz innych językach nowożytnych), jakie wchodzą w skład tak zwanej „kolekcji berlińskiej” albo "Berlinki". Dla realizacji zadań powstał interdyscyplinarny zespół badaczy związanych z trzema uniwersytetami (jeden zagraniczny) i czterema jednostkami wydziałowymi oraz reprezentujących pięć dyscyplin z dziedziny nauk humanistycznych. W ramach realizacji prac zespół dokona przeglądu kolekcji, oceni stan zachowania jej oddzielnych jednostek oraz przygotuje informacje kodykologiczne potrzebne do stworzenia opisu katalogowego przy użyciu narzędzia stosowanego w ramach działań DiHeLib. Zadania te pozwolą na określenie dominującego materiału źródłowego znajdującego się w rękopisach (poprzez wstępną identyfikację tekstów), wskazanie głównych postulatów badawczych w kontekście dalszych prac nad kolekcją oraz przygotowanie wniosku o grant finansowany ze źródeł zewnętrznych. Wyniki prac badawczych zostaną też opublikowane w przynajmniej jednym artykule w punktowanym czasopiśmie specjalistycznym. W ramach realizacji projektu planowany jest wyjazd zagraniczny członków zespołu, podczas którego przeprowadzone zostaną niezbędne kwerendy uzupełniające oraz konsultacje z miejscowymi specjalistami zajmującymi się badaniem rękopisów cyrylickich. W ramach tego samego wyjazdu zespół przedstawi na forum międzynarodowym (konferencja naukowa, spotkania robocze) wyniki dotychczasowych prac nad rękopisami cyrylickimi z kolekcji „Berlinki”.

Skład zespołu badawczego

dr hab. Jan Stradomski, prof. UJ, kierownik projektu

dr hab. Diana Atanassova-Pencheva, prof. Uniwersytet im. Klemensa Ochrydzkiego w Sofii

dr hab. Agnieszka Gronek, prof. UJ

dr hab. Marzanna Kuczyńska, prof. UAM

dr. hab. Alicja Z. Nowak, prof. UJ

mrg Mikołaj Dunikowski, doktorant UJ

Jan Stradomski (jan.stradomski@uj.edu.pl) – slawista, bułgarysta, literaturoznawca, doktor habilitowany, profesor nadzwyczajny w Instytucie Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, od początku związany z tą uczelnią (1998 – magisterium, 2002 – doktorat, 2016 – habilitacja, 2019 – prof. nadzw.). Zainteresowania naukowe: mediewistyka i antropologia kulturowa, paleoslawistyka, średniowieczna literatura Słowian południowych i wschodnich, rękopisy (staro)cerkiewnosłowiańskie, kodykologia, tekstologia i paleografia, literatura bizantyńska i cerkiewnosłowiańska, historia Kościoła, polemika religijna, stare druki z terenów I Rzeczypospolitej. Współautor pionierskiego katalogu rękopisów cerkiewnosłowiańskich w Polsce (Kraków 2002, 2004) oraz komentowanej bibliografii przekładów tekstów cerkiewnosłowiańskich na język polski (Łódź 2021). Autor 2 książek, 9 redakcji tomów naukowych oraz ponad 60 artykułów opublikowanych w krajowych i zagranicznych czasopismach oraz tomach zbiorowych. Uczestnik i wykonawca w 13 międzynarodowych i krajowych grantach badawczych. Członek międzynarodowych sieci i towarzystw naukowych („Pax Byzantino-Slava”; Centrum Studiów Cerkiewnych - Центар за црквене студије, w Niszu; Ceraneum. Centrum Badań nad Historią i Kulturą Basenu Morza Śródziemnego i Europy Południowo-Wschodniej im. prof. Waldemara Cerana (z siedzibą w Łodzi). Redaktor naukowy serii Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne. Seria poświęcona starożytnościom słowiańskim (wydaje IFS UJ); członek rad naukowych i współpracownik kilku czasopism naukowych.

Więcej informacji oraz bibliografia naukowa:

http://www.ifs.filg.uj.edu.pl/jan-stradomski

https://jagiellonian.academia.edu/JanStradomski

Opis projektu

Projekt ma na celu rozpoznanie, digitalizację, opis i popularyzację anglojęzycznych zbiorów rękopiśmiennych byłej Pruskiej Biblioteki Państwowej w Berlinie przechowywanych w Bibliotece Jagiellońskiej. Oprócz prac wynikających z ogólnych celów projektu DiHeLib, tj. szczegółowego opisu katalogowego i digitalizacji autografów, projekt przewiduje rozpoznanie kontekstu historycznego i politycznego każdego z nich oraz kontekstu biograficznego ich autorów. Zidentyfikowane i opisane autografy staną się w ten sposób ogólnie dostępnymi materiałami źródłowymi do badań nad historią i historią kultury angielskiego obszaru językowego okresu, z którego pochodzą. Projekt przewiduje stworzenie dwóch grup badawczych: pierwsza zajmuje się autografami związanymi z Wielka Brytanią, druga, ze Stanami Zjednoczonymi. W tym celu, kierownik projektu, dr hab. Władysław Witalisz, zaprosił do współpracy badaczy z St. Mary's University w Belfaście i Salem State University w Salem, USA. 

Wyniki prac badawczych zostaną opublikowane w dwóch artykułach w punktowanych czasopismach. Cele popularyzatorskie projektu będą realizowane przez organizowanie wystaw wybranych rękopisów. Pierwsza z nich, poświęcona rękopisom związanym z Irlandią, odbyła się w sierpniu 2023 w Bibliotece St. Mary's University College, Queens University w Belfaście, a jej wersja cyfrowa zostanie wkrótce udostępniona na stronach internetowych partnerskich uniwersytetów.      

Prezentacja promująca wystawę w Belfaście

Skład zespołu badawczego

dr hab. Władysław Witalisz, prof. UJ, kierownik projektu

Dr. Gerard McCann, Queens University, Belfast, UK

Elaine Mulholland, MA, Queens University, Belfast, UK

Dr Fearghal Mac Bhloscaidh, Queens University, Belfast, UK

Dr Anna Paluchowska-Messing, Uniwersytet Jagielloński

Dr Elizabeth Kenney, Salem State University, Salem, USA

Dr hab. Władysław Witalisz, prof. UJ jest filologiem anglistą, literaturoznawcą i mediewistą. Na Uniwersytecie Jagiellońskim uzyskał doktorat (1996) i habilitację (2011) z literatury angielskiej.  Jego zainteresowania badawcze obejmują dramat i teatr średniowieczny, dramat szekspirowski, romans rycerski i jego polityczne znaczenia, obraz wojny trojańskiej w średniowieczu, średniowieczną literaturę religijną, angielską mistykę średniowieczną oraz mediewalizm w literaturze współczesnej. W latach 2020-2024 pełni funkcję Dziekana Wydziału Filologicznego UJ.

Opis projektu

Celem projektu "Dalekowschodnie zbiory Berlinki w Bibliotece Jagiellońskiej. Zawartość chińskojęzycznych zbiorów Libri sinici – opracowanie i wstępny opis chińsko-, polsko- i anglojęzyczny" jest utworzenie pełnego opisu źródeł w badanym zbiorze. Zidentyfikowanie zapisu znakami chińskimi stanowić będzie podstawę do wpisania pozycji do katalogu, co z kolei będzie punktem wyjścia dla szerokiej kwerendy w zakresie pełnych danych o zgromadzonych w zbiorach Libri sinici tekstach. Z analizy ich treści ustalone zostanie, których informacji brakuje w różnych bibliotekach i zbiorach cyfrowych, np. Staatsbibliothek zu Berlin czy Narodowej Biblioteki Tajwanu (NCL) w Tajpej. Projekt, oprócz pracy nad samymi źródłami, zakłada również weryfikację dostępności innych egzemplarzy w bibliotekach i/lub muzeach światowych, ich obecność w literaturze i wagę dla chińskojęzycznego kręgu kulturowego. W ramach projektu zaplanowano współpracę z Biblioteką Narodową Tajwanu w zakresie dostępu do fizycznych archiwaliów i cyfrowych zasobów. Tak wypracowana pogłębiona wiedza krytyczna osadzona w kontekście historyczno-kulturowym będzie dużą wartością dla badań sinologicznych nie tylko w Polsce, ale i na świecie.

dr Sebastian Wielosz - absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego na kierunkach japonistyka, sinologia oraz językoznawstwo ogólne. Od 2017 roku jest zatrudniony w Instytucie Orientalistyki na Wydziale Filologicznym. W trakcie studiów był inicjatorem założenia Koła Naukowego Sinologów UJ, któremu trzy lata przewodniczył. Od 2018 roku jest opiekunem naukowym Koła, z którym zorganizował wiele wartościowych wydarzeń, m.in. seminaria studenckie "Jagiellońskie okno na język i pismo chińskie", dofinansowane z programu Inicjatywa Doskonałości UJ. Stopień doktora w dyscyplinie językoznawstwo uzyskał na podstawie rozprawy pod tytułem "Aspekt w języku chińskim: analiza gramemów i semów aspektowych", która została opublikowana w formie monografii o tym samym tytule. Jego zainteresowania badawcze skupiają się wokół językoznawstwa sinologicznego, ze szczególnym uwzględnieniem systemu temporalnego języka chińskiego, struktur językowych i akwizycji języka, a także wybranych zagadnień psycholingwistycznych. W 2023 roku odbył staż badawczy w Narodowym Uniwersytecie Tsinghua na Tajwanie. Jest autorem tekstów publikowanych w czasopismach i monografiach naukowych oraz wystąpień na krajowych i międzynarodowych konferencjach naukowych. Wygłosił również kilka wykładów gościnnych na uczelniach tajwańskich.